Άρθρο στην κυριακάτικη εφημερίδα “Το Παρόν” σχετικά με το μεταναστευτικό και τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης.
Το μεταναστευτικό ζήτημα ταλανίζει τη χώρα μας αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου για περίπου μία δεκαετία.
Μέχρι το 2014, όταν ο εμφύλιος πόλεμος μαινόταν στη Συρία, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετώπισε το μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεσματικά, φυλάσσοντας τα θαλάσσια σύνορα και αποτρέποντας τις ροές από τη γείτονα Τουρκία, ενώ παράλληλα είχε ενεργοποιήσει και τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Με την κυβερνητική αλλαγή του 2015 και το δόγμα των «ανοιχτών συνόρων» του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό με τη δήλωση του κ. Τσίπρα («η θάλασσα δεν έχει σύνορα»), η χώρα μας εισήλθε σε μια περίοδο απραξίας και υποχωρητικότητας, με συνέπεια μόνο από τη Λέσβο το 2015 να περάσουν 524.000 μετανάστες, ενώ η κυβέρνησή μας κληρονόμησε και περίπου 70.000 εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου.
Προκειμένου να αντιμετωπίσει την ανωτέρω κατάσταση, η κυβέρνησή μας, με εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, προέβη άμεσα σε τρεις κυρίως δράσεις: 1. Αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων. 2. Ταχεία διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου. 3. Αποσυμφόρηση των νησιών. Όλα αυτά οδήγησαν:
– Στη μείωση των ροών κατά 80% (στα νησιά μας η μείωση ανήλθε σε ποσοστό 87%).
– Στην επίσπευση της διαδικασίας έκδοσης αποφάσεων ασύλου, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 82% το 2020.
– Στη δημιουργία θετικού ισοζυγίου αναχωρήσεων – αφίξεων, καθώς τον περασμένο Σεπτέμβριο υπήρξαν 1.529 αποχωρήσεις αιτούντων άσυλο και 792 αφίξεις, ενώ από την αρχή του 2020 έχουν αποχωρήσει συνολικά 11.304 άτομα από τη χώρα.
– Στον έλεγχο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ).
– Στην αποσυμφόρηση των νησιών του Αιγαίου, με τους διαμένοντες στα ΚΥΤ να έχουν μειωθεί το 2020 από 38.000 σε 14.000, μείωση κατά 63% περίπου σε σχέση με το 2019. Ειδικά στο νησί της Λέσβου, σήμερα οι μετανάστες, σε όλες τις δομές, είναι περίπου 7.500, ενώ στο τέλος του 2019 ήταν περίπου 21.000.
– Στη δημιουργία κλειστών ελεγχόμενων κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά.
Όσον αφορά τον σχεδιασμό για το νησί της Λέσβου, μετά την καταστροφή της δομής στη Μόρια, έπρεπε οι μετανάστες να στεγασθούν σε έναν ασφαλή χώρο. Και αυτό, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και ασφάλειας, αλλά και για λόγους ανθρωπιστικούς.
Επελέγη η τοποθεσία στο Μαυροβούνι (Καρά Τεπέ), ως προσωρινή λύση. Προσωρινή λύση, διότι η θέση αυτή είναι εντός του αστικού ιστού της πόλης της Μυτιλήνης και θα μεταφερθεί σε νέα τοποθεσία. Η νέα δομή θα είναι μακριά από κατοικημένες περιοχές και, βέβαια, μακριά από τις επιχειρήσεις και άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες.
Επόμενος στόχος για το 2021 είναι η μείωση των επιπτώσεων της κρίσης στην ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς εντός του έτους θα υπάρξει μείωση των δομών με στόχο να λειτουργούν 26 δομές, αντί για τις 32 που λειτουργούν σήμερα, ενώ κλείσαμε ήδη 60 ξενοδοχειακές δομές φιλοξενίας.
Επίσης, το όριο της φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε ποσοστό 1% ανά περιφέρεια που έθεσε ο πρωθυπουργός εφαρμόζεται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, εκτός των νησιών του Βορείου Αιγαίου.
Για το τρέχον έτος, οι προτεραιότητές μας, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του αρμόδιου υπουργείου Μετανάστευσης, είναι οι εξής:
– Η διατήρηση ιδιαίτερα χαμηλών ροών μέσω της φύλαξης των συνόρων μας σε συνεργασία με τη Frontex.
– Οι επιστροφές όσων δεν δικαιούνται καθεστώς διεθνούς προστασίας.
– Η λειτουργία κλειστών / ελεγχόμενων δομών, στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα, ξεκινώντας από τουλάχιστον 12 κέντρα το 2021.
– Η ολοκλήρωση του Εθνικού Συστήματος Υποδοχής στα σημεία εισόδου.
– Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της διαδικασίας ασύλου και της διαδικασίας νόμιμης μετανάστευσης.
– Η ομαλή προσαρμογή όσων δικαιούνται διεθνούς προστασίας, με έμφαση στην εργασία και όχι στα επιδόματα.
– Ο δραστικός περιορισμός των επιπτώσεων της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες. Ιδιαίτερα σε αυτόν τον τομέα και κυρίως στους δήμους και στις περιφέρειες που επλήγησαν από τις μεταναστευτικές ροές θα διατεθούν 50 εκατ. ευρώ το 2021, είτε ως δημοτικά τέλη, είτε για έργα υποδομών, είτε για αποζημιώσεις κατοίκων.
Βασική πηγή χρηματοδότησης των δράσεων του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για το 2021 παραμένει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες και με ενημέρωση της Βουλής για τις μεγαλύτερες συμβάσεις, όπως προβλέπει ο Κανονισμός. Μια διαδικασία που δεν εφαρμόστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ, καθώς, ενώ ξοδεύτηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια, κανένας διαγωνισμός δεν συζητήθηκε στην αρμόδια Μόνιμη Διαρκή Επιτροπή της Βουλής. Ήδη προβλέπεται ότι η χώρα μας θα λάβει για την περίοδο 2021 – 2027 1,5 δισ. ευρώ.
Σε ενωσιακό νομοθετικό επίπεδο, κύρια επιδίωξή μας αποτελεί η επιτυχής ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το Νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Ενός Συμφώνου που θα διασφαλίζει την ασφάλεια των συνόρων μας, τη μέγιστη επίτευξη επιστροφών, ενώ παράλληλα θα αποτυπώνει την έμπρακτη αλληλεγγύη για τον διαμοιρασμό των προσφύγων στο σύνολο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πρέπει να γίνει ευρέως αντιληπτό ότι η χώρα μας δεν είναι απομονωμένη και δεσμεύεται από διεθνείς συμβάσεις. Η Ελλάδα προχωρά μπροστά και μάλιστα σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες λόγω της πανδημίας.
Η όποια κριτική για λάθη του παρελθόντος είναι πλέον ανεδαφική. Κοιτάμε μπροστά, εργαζόμαστε σθεναρά, οργανωμένα και με στόχους, προκειμένου η ελληνική κοινωνία να επανέλθει στην κανονικότητα και την ανάπτυξη που τόσο πολύ στερήθηκε τα τελευταία χρόνια. Και είμαι σίγουρος ότι θα το πετύχουμε.
